ਬੁੱਧ بدھ

Where there are people

there are flies, and

there are Buddhas

Issa

ਜਿੱਥੇ ਕਿਤੇ ਲੋਕ ਨੇ

ਓਥੇ ਹਨ ਮੱਖੀਆਂ, ਅਤੇ

ਬੁੱਧ ਵੀ ਹਨ ਓਥੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

جتھے کتے لوک نے
اوتھے ہن مکھیاں، اتے
بدھ وی ہن اوتھے

 

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਬੁਢਾਪਾ بڈھاپا

in my old age

even before the scarecrow

I feel ashamed of myself

Issa

ਅਪਣੀ ਬਿਰਧ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ

ਡਰਨੇ ਸਾਹਵੇਂ ਵੀ

ਮੈਂ ਹੋਵਾਂ ਖੁਦ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

اپنی بردھ اوستھا وچ
ڈرنے ساہویں وی
میں ہوواں خود توں شرمندہ

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਤਿੜ تڑ

the cool breeze

makes its home

even in a blade of grass

Issa

ਹਲਕੀ ਸੀਤ ਹਵਾ

ਘਾਹ ਦੇ ਤਿਣਕੇ ਵਿਚ ਵੀ

ਲੈਂਦੀ ਘਰ ਬਣਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ہلکی سیت ہوا
گھاہ دے تنکے وچ وی
لیندی گھر بنا

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਢੱਠਾ ਘਰ ڈھٹھا گھر

tumble-down house…

adding to the cold

more cold

Issa

ਟੁੱਟਿਆ-ਫੁੱਟਿਆ ਘਰ…

ਸਰਦੀ ਦੇ ਵਿਚ ਜੋੜੇ

ਸਰਦੀ ਹੋਰ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ٹُٹیا-فُٹیا گھر
سردی دے وچ جوڑے
سردی ہور

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਬੱਚਾ بچہ

“gimme that moon”

cries the crying

child

Issa

“ਔਹ ਚੰਨ ਮੈਂ ਲੈਣੈਂ”

ਰੋਂਦਾ ਬੱਚਾ

ਮੰਗ ਰਿਹਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

“اوہ چن میں لینیں”
روندا بچہ
منگ رہا

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਝੜਦੇ ਪੱਤੇ

the kitten catches one

for a second…

fallen leaves

Issa

ਬਲੂੰਗੜਾ ਫੜ ਲੈਂਦਾ ਇਕ

ਇਕ ਸਕਿੰਟ ਲਈ…

ਝੜਦੇ ਪੱਤੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਸੰਝ سنجھ

the only one to nag now

is the wall …

autumn dusk

Issa

ਨੁਕਤਾਚੀਨੀ ਲਈ ਹੁਣ

ਬਸ ਇਕੋ ਦੀਵਾਰ…

ਪਤਝੜ ਸੰਧਿਆ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

نقطہ چینی لئی ہن
بس اکو دیوار
پتجھڑ سندھیا

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਲਾਲ ਫੁੱਲ لال پھلّ

the autumn wind;

the red flowers

she liked to pluck

Issa

ਪਤਝੜ ਦੀ ‘ਵਾ;

ਲਾਲ ਫੁੱਲ ਜਿਹੜੇ ਉਹ

ਤੋੜਨੇ ਪਸੰਦ ਕਰਦੀ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

پتجھڑ دی ‘وا
لال پھلّ جہڑے اوہ
توڑنے پسند کردی

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਛਾਂਈ-ਮਾਂਈਂ چھائیں-مائیں

waving umbrellas

“goodbye”…”goodbye”…

gossamer haze

Issa

ਛਤਰੀਆਂ ਹਿਲਾਉਂਦੇ

“ਅਲਵਿਦਾ”…”ਅਲਵਿਦਾ”

ਛਾਈਂ-ਮਾਈਂ ਧੁੰਦ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

چھتریاں ہلاؤندے
“الوداع”…”الوداع”
چھائیں-مائیں دھند

اسا

انوواد: امرجیت

ਪਤੰਗ پتنگ

today too!

today too! kites cought

by the nettle tree

Issa

ਅੱਜ ਵੀ!

ਅੱਜ ਵੀ! ਪਤੰਗ ਫੜੇ

ਕੰਡਿਆਂ ਵਾਲ਼ੇ ਰੁੱਖ ਨੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

اج وی
اج وی! پتنگ پھڑے
کنڈیاں والے رُکھ نے

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਤਿਤਲੀ تتلی

garden butterfly–

as the baby crawls, it flies

crawls— flies–

Issa

ਬਾਗ ਦੀ ਤਿਤਲੀ–

ਜਿਉਂ ਹੀ ਬੱਚਾ ਰਿੜ੍ਹਕੇ ਜਾਵੇ, ਉੜਜੇ

ਰਿੜ੍ਹਕੇ ਜਾਵੇ—ਉੜਜੇ–

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

باغ دی تتلی

جیوں ہی بچہ رڑھکے جاوے، اڑجے

رڑھکے جاوے—اڑجے–

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਸਹਿਜ سہج

just this morning–

a single paulownia leaf

has gently fallen

Issa

ਅੱਜ ਹੀ ਸਵੇਰੇ–

ਪਾਓਲੋਨੀਆ ਦਾ ਇਕ ਪੱਤਾ

ਬੜੇ ਸਹਿਜ ਨਾਲ਼ ਝੜਿਆ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਨੋਟ: ਪਾਓਲੋਨੀਆ = ਦਿਲ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਾਲ਼ੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਾਲਾ ਰੁੱਖ ਜਿਸ ਨੂੰ ‘princess tree’ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

اج ہی سویرے–
پاؤلونیا دا اک پتہ
بڑے سہج نال جھڑیا

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

نوٹ: پاؤلونیا = دل دی شکل والے وڈے وڈے پتیاں والا رکھ جس نوں ‘princess tree’ وی کیہا جاندا ہے۔
n.
Any of several Chinese deciduous trees of the genus Paulownia, having large, heart-shaped, opposite leaves and pyramidal panicles of purplish or white flowers with a spotted interior. Also called princess tree.

ਡਰਨਾ ڈرنا

shielding an infant

from the wind–

a scarecrow

Issa

ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਬਚਾ ਰਿਹਾ

ਹਵਾ ਤੋਂ–

ਇਕ ਡਰਨਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

بچے نوں بچا رہا
ہوا توں–
اک ڈرنا

اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਬਰੂਟਾ بروٹا

when this pine sapling

grows to flower…

who will be here?

Kobayashi Issa

ਜਦ ਇਸ ਚੀੜ੍ਹ ਬਰੂਟੇ

ਵੱਡੇ ਹੋਇਆਂ ਫੁੱਲ ਆਉਣਗੇ…

ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ ਏਥੇ ?

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

جد اس چیڑھ بروٹے
وڈے ہویاں پُھلّ آؤنگے…
کون ہووےگا ایتھے ؟

کوبایاشی اسا

انوواد: امرجیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوندر سنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ: ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਅਹਿੱਲ اہلّ

still …

in the depth of the lake

billowing clouds

Kobayashi Issa

ਅਹਿੱਲ …

ਝੀਲ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਵਿਚ

ਲਹਿਰਾਓੁਂਦੇ ਬੱਦਲ਼

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

اہلّ …
جھیل دی گہرائی وچ
لہراؤندے بدل

کوبایاشی اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਰਾਤਾਂ گرمی دیاں راتاں

stitching together

the short summer nights…

singing frogs

Kobayashi Issa

ਇਕੱਠੀਆਂ ਜੋੜ ਰਹੇ

ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਰਾਤਾਂ…

ਗਾਉਂਦੇ ਡੱਡੂ

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

اکٹھیاں جوڑ رہے
گرمی دیاں چھوٹیاں راتاں…
گاؤندے ڈڈو

کوبایاشی اسا
انوواد: امرجیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوندر سنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਿਵੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਧੁੰਦ دُھند

from evening mist

the bell

of life passing

Kobayashi Issa

ਆਥਣ ਦੀ ਧੁੰਦ ‘ਚੋਂ

ਇਹ ਘੰਟੀ

ਲੰਘਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

آتھن دی دُھند ‘چوں
ایہہ گھنٹی
لنگھدے جیون دی

کوبایاشی اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਨਕਲنقل

while imitating

a nightingale…

a nightingale

Kobayashi Issa

ਨਕਲ ਕਰਦਿਆਂ

ਕੋਇਲ ਦੀ…

ਇਕ ਕੋਇਲ

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

نقل کردیاں
کوئل دی…
اک کوئل

کوبایاشی اسا

انوواد: امرجیت ساتھی

ਮੱਖੀ مکھی

Don’t kill that fly!

Look-it’s wringing its hands

wringing its feet

Issa

ਓਸ ਮੱਖੀ ਨੂੰ ਨਾਂ ਮਾਰ!

ਦੇਖ ਆਾਪਣੇ ਹੱਥ ਜੋੜਦੀ

ਪੈਰ ਜੋੜਦੀ

ਇਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ:ਗੁਰਮੀਤ ਸੰਧੂ

اوس مکھی نوں ناں مار!
دیکھ آاپنے ہتھ جوڑدی
پیر جوڑدی

اسا
انوواد:گرمیت سندھو
شاہ مُکھی : جسوندر سنگھ
ਸ਼ਾਂਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 

 

ਸ਼ਾਮ شام

a little child:

he laughs and then

autumn nightfall

Issa (1763-1827)

ਇਕ ਨਿੱਕਾ ਬੱਚਾ:

ਮੁਸਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ

ਪਤਝੜ ਦੀ ਸ਼ਾਮ

ਇੱਸਾ(੧੭੬੩-੧੮੨੭)

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

اِک نِکا بچہ
مسکراؤندا ہے اتے پھر
پتجھڑ دی شام

اِسّا
پنجابی انُواد : امرجیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوندر سنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਧੁੰਦ دھُند

from evening mist

the bell

of life passing

Kobayashi Issa

ਸੰਝ ਦੀ ਧੁੰਦ ਵਿਚ

ਇਹ ਘੰਟੀ

ਲੰਘ ਰਹੇ ਜੀਵਨ ਦੀ

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

سنجھ دی دھُند وچ
ایہہ گھنٹی
لنگھ رہے جیون دی

کوبایاشی اسا
پنجابی انُواد : امرجیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوندر سنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਿਵੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਪੁਲ਼ پُل

crossing a bridge

behind a blind man…

frog

Kobayashi Issa

ਪੁਲ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਪਾਰ

ਇਕ ਅੰਨ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ…

ਡੱਡੂ

ਕੋਵਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

پُل کر رہا پار
اِک اّنھے دے پِچھے
ڈدو

کوبایاشی اسا
پنجابی انوواد: امرجیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوندر سنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ :  ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਸੂਚਨਾ-2

‘ਦੂਰ ਕਾ ਪਰਬਤ‘

ਕੋਵਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਅਤੇ ਹਾਇਕੂ

ਡੇਵਿਡ ਬੀ. ਲੈਨਉ ਦੀ ਲਿਖੀ ਪੁਸਤਕ ‘The Distant Mountain’ ਦਾ ਡਾ. ਅੰਜਲਿ ਦੇਵਧਰ ਵਲੋਂ ਕੀਤਾ ਹਿੰਦੀ ਅਨੁਵਾਦ।

The Distant Mountain: The Life and Haiku of Kobayashi Issa by David B. Lanoue, bilingual Hindi-English edition, translated and published by Angelee Deodhar, Chandigarh, India, 2009. Trade paperback, 202 pages, perfect bound, 5½” x 8½”, B&W interior, full color exterior.  Price Info:$10.00 USD postpaid ($5 for the book and $5 for postage) Rs. 200/-

Contact Information: Dr. Angelee Deodhar1224, Sector 42-B, Chandigarh 160036, India.    Email: angeleedeodhar@gmail.com

I have had the great fortune to receive a copy of the estimable Dr. Angelee Deodhar’s newest Hindi-English book, her translation of David Lanoue’s The Distant Mountain: The Life and Haiku of Kobayashi Issa. This is an exquisite book in English (the haiku translations also are by Dr. David G. Lanoue, Professor of English at Xavier University of Louisiana) and so it is simply wonderful that it is now available to Hindi readers, and in a lovely edition, at that! In her acknowledgments, the translator notes that this is her sixth Hindi-English haiku book “and the first of its kind about Issa not only in India but also in the world.” Dr. Deodhar further explains, “The idea is to expose the bilingual Indian poet to the poetry of the Japanese masters.”  The Distant Mountain includes a very informative Introduction and Chronology prefacing the expertly selected haiku in five traditional seasonal sections: “New Year,” “Spring,” “Summer,” “Autumn,” and “Winter.” The volume’s verso pages are in English with the Hindi translations on the facing recto pages. Very helpful notes are included with many of the haiku. As a lover of Issa’s haiku, I consider this a most valuable work. What a treasure this bilingual edition is for Hindi readers!  I recommend this book wholeheartedly. While this is seminal work in Hindi, it is also a very fine book for English readers. When I sat down to read it, I did not rise until I had finished it. It is a most enjoyable book and, for those unfamiliar with Issa’s haiku, it is a great introduction.

Denis M. Garrison

ਮੇਲਾ میلہ

plowing fields –

festival, festival

all over

Issa

ਖੇਤ ਵਾਹੁੰਦਿਆ –

ਮੇਲਾ, ਮੇਲਾ

ਚਾਰ ਚੁਫੇਰੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

کھیت واہُندیا –
میلہ، میلہ
چار چپُھیرے

اِسا
پنجابی انوواد: امرجیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਮਤਰੇਆ متریا

flock of sparrows –

and not one of them

a stepchild

Issa

ਚੀੜੀਆਂ ਦਾ ਚੰਬਾ…

ਅਤੇ ਇਕ ਵੀ ਨਾ

ਮਤਰੇਆ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

چیڑیاں دا چمبا…
اتے اِک وی نہ
متریا

اسا
پنجابی انُواد : امرجِیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਨਕਲ نقل

while imitating

a nightingale…

a nightingale!

Issa

ਨਕਲ ਕਰਦਿਆਂ

ਕੋਇਲ ਦੀ…

ਇਕ ਕੋਇਲ!

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

نقل کردیاں
کوئل دی…
اک کوئل 

اسا
پنجابی انُواد : امرجِیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਲਾਣੇਦਾਰ لانیدار

looks like boss frog

in the high seat

croaking

Issa

ਲਗਦੈ ਲਾਣੇਦਾਰ ਡੱਡੂ

ਉੱਚੇ ਟਿੱਲੇ ਬੈਠਕੇ

ਕਰੇ ਗੜੈਂ ਗੜੈਂ

ਇੱਸਾ

لگدَے لانیدار ڈڈو
اُچے ٹِلے بیٹھکے
کرے گڑیں گڑیں

اسا
پنجابی انُواد : امرجِیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਮੜਕ مڑک

mocking the farmer

plowing, the strutting

crow

Issa

ਹਲ਼ ਵਾਹੁੰਦੇ ਕਿਸਾਨ ਦੀ

ਨਕਲ ਕਰੇਂਦਾ ਕਾਂ

ਤੁਰੇ ਮੜਕ ਦੇ ਨਾਲ਼

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ہل واہُندے کِسان دی
نقل کریندا کاں
تُرے مڑک دے نال

اسا
پنجابی انُواد : امرجِیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਧੂਆਂਧਾਰ دھوآں دھار

another mountain

set on fire…

the haze thickens

Issa

ਇਕ ਹੋਰ ਪਰਬਤ

ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਅੱਗ…

ਧੁੰਦ ਧੂਆਂਧਾਰ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

اِک ہور پربت
نوں لگی اگّ…
دھُند دھوآں دھار

اسا
پنجابی انُواد : امرجِیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਯਾਤਰਾ یاترا

dancing butterflies-

my journey is forgotten

for a while

Issa

ਨੱਚਦੀਆਂ ਤਿਤਲੀਆਂ-

ਭੁੱਲੀ ਮੇਰੀ ਯਾਤਰਾ

ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

نچدِیاں تِتلِیاں-
بُھلی میری یاترا
کُجھ دیر لئی

اسّا
پنجابی انُواد : امرجِیت ساتھی
شاہ مُکھی روپ : جسوِندر سِنگھ
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਰੂਪ : ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ

ਹਿੱਲਦੇ ਦੰਦ

front teeth loosening

like poppies unstable

in the breeze

Kobayashi Issa

ਹਿੱਲਦੇ ਅਗਲੇ ਦੰਦ 

ਜੀਕੂੰ ‘ਵਾ ਵਿਚ 

ਪੋਸਤ ਦੇ ਫੁੱਲ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਸੱਖਣਾ ਚਿਹਰਾ

My empty face –

Betrayed

by lightning

Issa

ਮੇਰਾ ਸੱਖਣਾ ਚਿਹਰਾ –

ਭੇਤ ਖੋਲ੍ਹਗੀ

ਬਿਜਲੀ-ਚਮਕ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਮੇਰਾ ਸੱਖਣਾ ਚਿਹਰਾ

ਕਰ ਗਈ ਨੰਗਾ ਭੇਤ

ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਲਿਸ਼ਕੋਰ!

ਅਨੁਵਾਦ: ਬਲਰਾਜ ਚੀਮਾ

ਕੰਡੇ

My old home –

wherever I touch,

thorns

Issa

ਮੇਰਾ ਪੁਰਾਣਾ ਘਰ –

ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਹੱਥ ਲਾਵਾਂ

ਕੰਡੇ ਹੀ ਕੰਡੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਮੱਖੀ ਨਾਚ

House burnt down –

Fleas

dance in embers

Issa

ਸੜ ਕੇ ਡਿੱਗਿਆ ਘਰ –

ਕੀਟ-ਪਤੰਗੇ

ਨੱਚਣ ਅੰਗਾਰਾ ‘ਤੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਨਿਸਚਿੰਤ

Sprawled like an X –

how carefree,

how lonely

Issa

X ਵਾਂਗੂੰ ਲੇਟਿਆ –

ਕਿੰਨਾ ਨਿਸਚਿੰਤ,

ਕਿੰਨਾਂ ਇਕੱਲਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਮੋਹਰੇ

Once in the box

every one of them is equal –

the chess pieces

Issa

ਬਕਸੇ ਅੰਦਰ

ਸਾਰੇ ਇਕ ਬਰਾਬਰ –

ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੇ ਮੋਹਰੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਮੱਛਰ

Mosquitoes by day –

The Budha hides them all

Behind his back

Issa

ਦਿਨ ਵਿਚ ਮੱਛਰ –

ਬੁੱਧ ਛੁਪਾ ਲੈਂਦਾ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ

ਅਪਣੀ ਪਿੱਠ ਪਿੱਛੇ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਹਲਕੀ ਹਵਾ

it begins

from the cicada’s song

the gentle breeze

Issa

ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ

ਬੀਂਡੇ ਦੇ ਗੀਤ ਨਾਲ਼

ਹਲਕੀ ਹਵਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਸ਼ਾਮ

a little child:

he laughs and then

autumn nightfall

Issa (1763-1827)

ਇਕ ਨਿੱਕਾ ਬੱਚਾ:

ਮੁਸਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ

ਪਤਝੜ ਦੀ ਸ਼ਾਮ

ਇੱਸਾ(੧੭੬੩-੧੮੨੭)

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਸਾਰੇ ਤੁਰਗੇ

One by one

everyone has left…

autumn wind

Issa

ਇਕ ਇਕ ਕਰਕੇ

ਸਾਰੇ ਤੁਰਗੇ…

ਪਤਝੜ ਦੀ ‘ਵਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਲਾਲ ਫੁੱਲ

The autumn wind;

The red flowers

she liked to pluck.

Issa

ਪਤਝੜ ਦੀ ‘ਵਾ;

ਸੁਰਖ ਫੁੱਲ ਤੋੜਨਾ

ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ

ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਢਲ਼ਦਾ ਦਿਨ

the spring day closes

lingering

where there is water

Haiku by: Issa

ਬਹਾਰ ਦਾ ਦਿਨ ਢਲ਼ ਰਿਹਾ,

ਰੁਕ ਰੁਕ ਕੇ

ਜਿੱਥੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਆਵੇ ਪਾਣੀ

ਹਾਇਕੂ: ਇੱਸਾ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਭੋਲ਼ਾ ਪੰਛੀ

the tree will be cut

not knowing the bird

makes a nest

Issa 

ਬਿਰਖ ਕੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ 

ਇਹ ਨਾ ਜਾਣੇ ਪੰਛੀ

ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਆਲ੍ਹਣਾ 

ਅਨੁ: ਸਾਥੀ 

ਬੁੱਧ

the puppy that knows not

that autumn has come

is a Budha

Issa

ਕਤੂਰਾ ਜੋ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ

ਕਿ ਪਤਝੜ ਆ ਗਈ

ਇਕ ਬੁੱਧ ਹੀ ਤਾਂ ਹੈ

ਇੱਸਾ

ਸ਼ਾਮੀ ਨਿੱਖਰਿਆ

clearing up in the evening;

in the pale blue sky

row upon row of autumn mountains

Issa

ਸ਼ਾਮੀ ਨਿੱਖਰਿਆ;

ਫਿੱਕੇ  ਨੀਲੇ ਅਸਮਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ

ਪਤਝੜੀ ਪਰਬਤ ਦੀਆਂ ਪਾਲਾਂ

ਇੱਸਾ

ਝੀਂਗਰ

chanting at the alter

of the inner sanctuary…

a cricket priest

Issa

ਧੁਰ ਮੱਠ ਦੇ ਅੰਦਰ

ਵੇਦੀ ‘ਤੇ ਮੰਤਰ ਪੜ੍ਹੇ

ਝੀਂਗਰ ਪਾਦਰੀ

ਇੱਸਾ

ਸਹਿਜਤਾ

ਚਿੜੀਆਂ ਚਹਿਕਣ

ਰੱਬ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵੀ

ਨਾ ਬਦਲਣ ਆਵਾਜ਼

ਕੋਬਾਯਾਸ਼ੀ ਇੱਸਾ/ਜਪਾਨ (1763-1827)

ਅਨੁ: ਪਰਮਿੰਦਰ ਸੋਢੀ