Monthly Archives: ਅਕਤੂਬਰ 2009

ਟਿਮਿਟਿਮਉਣਾ

31 ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਕੁਦਰਤ/Nature, ਗੁਰਮੀਤ ਸੰਧੂ

≈ 3 ਟਿੱਪਣੀਆਂ

ਅੰਬਰ-ਸਕੂਲ ਵਿਹੜੇ

ਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਨ ਪੜ੍ਹਾਵੇ

ਟਿਮਟਿਮਾਉਣਾ ਸਬਕ

ਗੁਰਮੀਤ ਸੰਧੂ

ਹਸਰਤ

29 ਵੀਰਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਗੁਰਲਾਭ ਸਿੰਘ ਸਰਾਂ, ਜੀਵਨ/Life, ਪੰਜਾਬ/Punjab, ਹਾਇਬਨ/Haibun

≈ 1 ਟਿੱਪਣੀ

ਅਸੀਂ ਚਾਰ ਦੋਸਤ ਕਾਰ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਦੇ ਕੱਚੇ ਰਾਹ ਤੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਾਂ । ਬੱਚੇ  ਰੇਤੇ ਦੀਆਂ ਢੇਰੀਆਂ ਬਣਾ ਬਣਾ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸਨ । ਜਿਉਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਕੋਲ ਦੀ ਲੰਘੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਾਰਾ ਰੇਤਾ ਬੁੱਕ ਭਰ ਭਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸ਼ੀਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਦੀ ਸਾਡੇ ਉਪਰ ਪਾ ਦਿੱਤਾ । ਰੇਤੇ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਮੂੰਹ ਸਿਰ ਭਰ ਗਏ । ਇਕਦਮ ਅਸੀਂ ਡੌਰ-ਭੌਰ ਹੋ ਗਏ… ਅੱਗ ਬਬੂਲੇ । ਪਰ ਅਗਲੇ ਹੀ ਪਲ ਠੰਡੇ ਸ਼ਾਂਤ … ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਇਹਨਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ … ਜੇ ਇਹਨਾ ਦੇ ਚੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਾਰ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਰੇਤੇ ਰਾਹੀਂ ਤਾਂ ਚੜ੍ਹ ਹੀ ਸਕਦੇ ਨੇ …

                                         ਹਸਰਤ ਦੀ ਅੱਗ

                                         ਰੇਤਾ ਪਾ ਬੁਝਾਉਣ

                                         ਖੇਡਦੇ ਨੰਗ ਧੜੰਗੇ ਬੱਚੇ   

                                                                       ਗੁਰਲਾਭ ਸਿੰਘ ਸਰਾਂ

ਧੌਲ਼ੇ ਵਾਲ਼

23 ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਜੀਵਨ/Life, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰੋ

all these gray hair

now maybe people

will believe me

John Brandi

ਵਾਲ਼ ਧੌਲ਼ੇ ਵੇਖ ਕੇ

ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਮੇਰਾ

ਹੁਣ ਲੋਕ ਕਰਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਪਿੱਪਲ਼ ਪੱਤੇ

21 ਬੁੱਧਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਕੈਨੇਡਾ/Canada, ਪੰਜਾਬ/Punjab, ਬਲਰਾਜ ਚੀਮਾ, ਬਿਰਖ

≈ 2 ਟਿੱਪਣੀਆਂ

ਮੇਪਲ ਪੱਤੇ ਝੜਦੇ –

ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਖੜਕਦੇ

ਪੱਤੇ ਪਿੱਪਲ਼ ਦੇ

ਬਲਰਾਜ ਚੀਮਾ

ਨੋਟ: ਮੇਪਲ: ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੁੱਖ ਜਿਸ ਦਾ ਲਾਲ ਪੱਤਾ ਕੇਨੇਡਾ ਦੇ ਕੌਮੀ ਝੰਡੇ ਵਿਚ ਸ਼ੁਸ਼ੋਭਤ ਹੈ।

ਹਾਲੋਈਨ

20 ਮੰਗਲਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਕੁਲਪ੍ਰੀਤ ਬਡਿਆਲ, ਕੈਨੇਡਾ/Canada, ਹਾਇਗਾ/Haiga

≈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰੋ

ਹਾਲੋਈਨ ਦਾ ਕੱਦੂ ਕੁਲਪ੍ਰੀਤ ਬਡਿਆਲ

Halloween = ਹਾਲੋਈਨ

31 October. The eve of ‘All Saint’s Day’

੩੧ ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ‘ਸਰਵ ਸੰਤ ਦਿਵਸ’

ਹਾਇਗਾ: ਕੁਲਪ੍ਰੀਤ ਬਡਿਆਲ

ਬੇਤਾਰ ਫੋਨ

20 ਮੰਗਲਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰੋ

weeding the cosmos

a monk stops to answer

his cordless phone

John Brandi

ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਚਾਰਦਾ

ਭਿਖਸ਼ੂ ਰੁਕਦਾ ਹੈ ਦੇਣ ਲਈ

ਉੱਤਰ ਬੇਤਾਰ ਫੋਨ ਦਾ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਡਰਨਾ

18 ਐਤਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਜੀਵਨ/Life, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰੋ

more crows than ever

now that he has put up

the scarecrow

John Brandi

ਆਉਂਦੇ ਕਾਂ ਵਧੇਰੇ

ਜਦ ਦਾ ਉਸ ਨੇ

ਗੱਡਿਆ ਕਾਂ-ਡਰਨਾ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

scarecrow =  ਡਰਨਾ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਲਈ ਗੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਡਰਨਾ ਤਾਂ ਡਰ+ਨਾ ਹੈ ਭਾਵ ਡਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।

ਪੜੌਸੀ

16 ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਜੀਵਨ/Life, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰੋ

Noisy neighbours move out;

A man with barking dogs

Moves in

John Brandi

ਖਰੂਦੀ ਪੜੌਸੀ ਗਏ;

ਹੋਰ ਬੰਦਾ ਆ ਗਿਆ

ਭੌਂਕਣ ਵਾਲ਼ੇ ਕੁੱਤੇ ਲੈਕੇ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਹਾਇਕੂ ਰੂਪ ੫-੭-੫ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ

16 ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਹਾਇਕੂ ਕੀ ਹੈ/What is haiku

≈ 1 ਟਿੱਪਣੀ

ਬਚਿੱਤਰ ਸਿੰਘ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਕਾਫੀ ਦਿਨ ਹੋਏ ਨਿਮਨ ਲਿਖਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ:

ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਹਾਇਕੂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ…ਤੁਸੀਂ ਦੱਸਿਆ… ਹਾਇਕੂ ਸਿਰਫ 17 ਧੁਨੀ-ਖੰਡਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਕਵਿਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ੫-੭-੫ ਕਰਕੇ ਤਿੰਨ ਪੰਕਤੀਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਪੱਕਾ ਰੂਲ ਹੈ? ਜਾਂ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹਾਇਕੂ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਅਨੁਸਾਰ ਢਾਲ਼ ਲਿਆ ਹੈ…..ਪਰ ਮੇਰਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਡੌਪਸ਼ਨ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਰੂਲ ਵਿਚ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ…

ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ: 5-7-5 ਦਾ ਨਿਯਮ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਜਾਪਾਨੀ ਹਾਇਕੂ ਉੱਤੇ ਵਧੇਰੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਜਾਪਾਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤੇ ਹਾਇਕੂ ਲੇਖਕ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੇਖਕ ਹੀ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਦੇ ਪੂਰਕ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਕਾਫੀ ਟਪਲ਼ੇ ਖਾਧੇ ਹਨ।

ਪੰਜ ਤੇ ਸੱਤ ਓਂਜੀ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਤਾਲਬੱਧ ਟੁਕੜੀਆਂ (rhythmic units) ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਚਿਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰਵਾਨਤ ਹਨ। ਸਮੁੱਚਾ ਪੁਰਾਤਨ ਜਾਪਾਨੀ ਕਾਵਿ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾਲਬੱਧ ਟੁਕੜੀਆਂ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਨਾਹਰੇ, ਵਿਗਿਆਪਨ, ਸੁਰਖੀਆਂ, ਅਖਾਣ ਆਦਿ ਲਈ ਵੀ ਇਹੋ ਵਿਧੀ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।

ਆਮ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਜਾਪਾਨੀ ਹਾਇਕੂ ਤਿੰਨ ਪੰਕਤੀਆਂ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਵਾਸਤਵ ਵਿਚ ਹਾਇਕੂ ਇਕ ਖੜੀ ਪੰਕਤੀ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਪਾਠਕ ਇਸ ਵਿਚਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਤਾਲਬੱਧ ਟੁਕੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ vowel ਧੁਨਿਆ ਹਨ ਜਾਂ ਹਰ consonant ਦੇ ਨਾਲ vowel ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ n ਹੀ ਇਕ ਇਕੱਲਾ consonant ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਜਾਪਾਨੀ ਧੁਨੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮੁਕਤਾ ਅੱਖਰ ਨਾਲੋਂ ਲੰਮੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੰਗਲ ਦੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਧੁਨੀਂ ਲਘੂ ਧੁਨੀਂ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਕਰ ਵਿਚ ਕ ਲਘੂ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਬਦ ਕਾਰ ਵਿਚ ਕਾ ਗੁਰੂ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਦੇ ਸਭ ਮੁਕਤਾ ਅੱਖਰ ਲਘੂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਆਮ ਜਾਪਾਨੀ ਧੁਨੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮੁਕਤਾ ਅੱਖਰ ਨਾਲੋਂ ਲਮੇਰੀ ਅਤੇ ਵੱਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਮੁਢਲੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦਕਾਂ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਧੁਨੀ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ (sound symbols) ਜਾਂ ਧੁਨੀ ਟੁਕੜੀਆਂ (sound units), ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀ ਵਿਚ ਓਂਜੀ (onji) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਧੁਨੀ ਖੰਡਾਂ (syllables) ਨਾਲ਼ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਜਾਪਾਨੀ ਧੁਨੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਅੰਗਰੇਜੀ ਦੇ ਧੁਨੀ ਖੰਡਾਂ ਨਾਲੋਂ ਉਚਾਰਨ ਵੇਲ਼ੇ ਘੱਟ ਸਮਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਹਾਇਕੂ ਹੀ ਲੈ ਲਈਏ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਧੁਨੀਂ ਖੰਡ ਹਨ ਹਾਇ+ਕੂ ਪਰ ਜਾਪਾਨੀ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਚਿੰਨ੍ਹ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਹਾ+ਏ+ਕੂ। ਸਾਈਲੇਬਲ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਸਮਾਂ ਓਂਜੀ ਦੇ ਉਚਾਰਨ ਸਮੇ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੰਮਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।  ਇਸ ਤਰਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ੧੭ ਧੁਨੀਂ ਖੰਡਾ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਹਾਇਕੂ ਜਾਪਾਨੀ ੧੭ ਧੁਨੀ-ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਹਾਇਕੂ ਨਾਲ਼ੋਂ ਉਚਾਰ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਲਮੇਰੀ ਅਤੇ ਵੱਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਵੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਨ ਕਵੀ, ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਗੋਂ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਹੀ ਜਰੂਰੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਅਖਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਉਲਝਣ ਦੀ ਥਾਂ ਵਿਸ਼ੇ-ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਇਕੂ ਨੂੰ 7 (stresses) ਜਾਂ (accented beats) ਵਿਚ ਜਾਂ ਫਿਰ ੧੦-੧੨ ਸਾਈਲੇਬਲਜ਼ ਵਿਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

“Haiku is about perception, not counting syllables on fingers”

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਹਿੰਦੀ ਵਿਚ ਕੁਝ ਹਾਇਕੂ ਲੇਖਕ ੳਂਜੀ ਨੂੰ ਅੱਖਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨ ਕੇ ੫-੭-੫ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿਚ ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ੫-੭-੫ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿਚ ਕਹੀ ਗੱਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਖਿਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਇਕੂ ਦਾ ਗਲ਼ ਘੁੱਟਿਆ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹਾਇਕੂ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਜਾਂ ਹਿੰਦੀ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਜੇ ਹਾਇਕੂ ਨੂੰ ਪਿੰਗਲ ਦੀ ਵਿਧਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਤਰਾਵਾਂ ਨਾਲ਼ ਤੋਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ੧੦-੧੪-੧੦ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੁਕਤਾ ਅੱਖਰਾਂ ਨਾਲੋ ਬਹੁਤ ਲੰਮੇਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਮੇਰਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਬਾਰੀਕ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿਚ ਪੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਾਇਕੂ ਦੇ ਹੋਰ ਅਹਿਮੀਅਤ ਵਾਲ਼ੇ ਗੁਣਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਹਾਇਕੂ ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ੫-੭-੫ ਦਾ ਰੂਪ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ੫-੭-੫ ਦਾ ਵਿਧਾਨ ਤਾਂ ਇਕ ਭਾਂਡਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਰ ਪੈਣ ਵਾਲ਼ੀ ਚੀਜ਼ ਹਾਇਕੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਹੀ ਹਾਇਕੂ ਸਮਝਣਾ ਹਾਇਕੂ ਦੀ ਮੂ਼ਲ ਧਾਰਨਾ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਾ ਨੂੰ ਅਖੋਂ ਓਹਲੇ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਹਾਇਕੂ ਇਕ ਕਾਵਿਕ ਰੂਪ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਵਾਲ਼ੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵੀ ਹੈ।

ਰਾਹ

15 ਵੀਰਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਕੁਦਰਤ/Nature, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ 1 ਟਿੱਪਣੀ

In darkness

Water finds its way

In the granite

John Brandi

ਘੁੱਪ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ

ਪਾਣੀ ਨੇ ਪੱਥਰਾਂ ‘ਚੋਂ ਅਪਣਾ

ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ ਰਾਹ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਗਿਆਨ

14 ਬੁੱਧਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਜੀਵਨ/Life, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ 1 ਟਿੱਪਣੀ

I have come this far

only to know

knowing isn’t enough

John Brandi

ਐਨੀ ਦੂਰ ਆਇਆਂ

ਬਸ ਇਹ ਗਿਆਨ ਹੋਇਆ

ਕਿ ਗਿਆਨ ਹੀ ਕਾਫੀ ਨਹੀਂ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ

ਮਿੱਧਿਆ ਘਾਹ

12 ਸੋਮਵਾਰ ਅਕਤੂ. 2009

Posted by in ਅਨੁਵਾਦ, ਅਮਰੀਕਾ/USA, ਜੀਵਨ/Life, ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ/John Brandi

≈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰੋ

The grass

flattened in the sun

where we argued

John Brandi

ਧੁੱਪੇ ਸੁੱਕੇ

ਘਾਹ ਮਿੱਧਿਆ

ਜਿੱਥੇ ਅੱਪਾਂ ਬਹਿਸੇ

ਜੌਨ ਬਰੈਂਡੀ

ਅਨੁਵਾਦ: ਅਮਰਜੀਤ ਸਾਥੀ